Du lịch lịch sử là gì?
Du lịch lịch sử là một hình thức du lịch không còn mới nhưng vẫn là một vùng đất tiềm năng đối với ngành du lịch Việt Nam. Có thể hiểu rằng, du lịch lịch sử là cách mà các du khách được tiếp cận với lịch sử của địa phương thông qua việc tham quan trải nghiệm các địa danh, di sản văn hóa, các di tích hoặc bảo tàng – những nơi lưu giữ dấu ấn của lịch sử.
Cột cờ Hà Nội. Ảnh: Báo Lao Động
Thông qua các hoạt động như vậy, du khách sẽ hiểu thêm về truyền thống, văn hóa và con người của địa phương. Từ đó giúp địa phương quảng bá hình ảnh và bản sắc riêng, gìn giữ những nét đẹp tinh hoa mà người xưa để lại, thúc đẩy du lịch, tạo điều kiện nâng cao đời sống của người dân.
Tiềm năng du lịch lịch sử của Việt Nam
Đất nước Việt Nam đã trải qua hơn bốn ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước. Hào hùng đi qua hàng ngàn cuộc chiến vĩ đại và phát triển vượt bậc từ tàn tro của chiến tranh. Sở hữu bề dày lịch sử như vậy, Việt Nam có quyền tự hào để đưa lịch sử dân tộc đến gần hơn với cuộc sống người dân, với du khách nước ngoài.
Bản đồ 10 di tích quốc gia
Trải dài trên khắp mảnh đất hình chữ S là tài nguyên lịch sử hết sức giá trị, mang đến những dấu ấn rất riêng về con người Việt Nam trong lòng du khách khi đến tham quan. Những năm qua, các hoạt động đầu tư, trùng tu, bảo tồn và nâng tầm di tích gắn với phát triển du lịch được nhiều địa phương chú trọng, tạo diện mạo mới sinh động, hấp dẫn nhưng không đánh mất đi giá trị lịch sử vốn có của công trình.
Hơn nữa, người dân Việt Nam luôn mang trong mình niềm tự tôn dân tộc được tiếp nối tự bao đời. Chính truyền thống này đã góp phần giúp cho những trang sử thêm sống động, tràn đầy hào khí dân tộc qua lời kể, lời giới thiệu của người bản địa. Thúc đẩy hình thức du lịch lịch sử phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.
Giá trị của hình thức du lịch lịch sử
Đối với du khách trong nước
Lịch sử luôn bị hiểu nhầm là môn học khô khan. Trong khi lịch sử của nước nhà luôn vẻ vang và hùng tráng. Khi du lịch lịch sử được đẩy mạnh, không chỉ lớp trẻ có cơ hội được tiếp cận với lịch sử một cách tự nhiên hơn, chân thực hơn và thú vị hơn; mà những người trưởng thành cũng có cơ hội nhìn nhận lại lịch sử nước nhà, thấu hiểu những câu chuyện đó để truyền cảm hứng học tập cho thế hệ sau này. Như chủ tịch Hồ Chí Minh đáng kính đã từng nói: Dân ta phải biết sử ta.
Khi con người biết và hiểu về lịch sử của quốc gia, tự khắc họ sẽ biết tôn trọng những giá trị truyền thống, tôn trọng công lao của cha ông. Họ còn có cái nhìn khách quan hơn về đất nước, về cuộc sống, về chính nguồn cội của họ để tiếp tục nuôi dưỡng niềm tự hào dân tộc và giữ gìn bản sắc văn hóa thiêng liêng. Tránh tình trạng lịch sử bị xuyên tạc, bóp méo vì những mục đích xấu.
Khách tham quan Nhà tù Hỏa Lò. Ảnh: Nhà tù Hỏa Lò
Đối với du khách nước ngoài
Du lịch lịch sử nước nhà khi được phát triển chính là cơ hội lớn để thu hút những khách du lịch nước ngoài ưa thích tìm hiểu và khám phá những vùng đất mới. Những du khách ấy sẽ là cầu nối quảng bá về hình ảnh Việt Nam với những câu chuyện lịch sử hào hoa và bi tráng. Khắc họa một Việt Nam rõ nét hơn và đầy khí thế anh hùng trong mắt bạn bè quốc tế.
Du khách nước ngoài lưu giữ khoảnh khắc trải nghiệm xích lô
Thậm chí thông qua hình thức du lịch lịch sử, Việt Nam còn có thể tự hào khẳng định chủ quyền quốc gia và bản sắc văn hóa với năm châu. Lịch sử của mỗi quốc gia đều là độc nhất. Du lịch lịch sử chính là cách tạo ra sự khác biệt cho các trải nghiệm du lịch tại Việt Nam so với các cường quốc về du lịch khác trong khu vực.
Đối với địa phương
Lịch sử là tài sản vô giá, là nền tảng cho việc phát triển du lịch bền vững, vì vừa là điểm nhấn thu hút du khách, vừa là cội rễ để bảo tồn bản sắc độc đáo trong sự giao lưu văn hóa đa dạng, tạo nên tính nhân văn cộng đồng. Cùng với đó, ngành công nghiệp không khói lại luôn đem đến nguồn lợi rất lớn cho các địa phương.
Nếu du lịch được gắn liền với lịch sử, các địa phương sẽ chú trọng hơn trong việc bảo tồn truyền thống, các di sản văn hóa và di tích lịch sử. Hướng đến phát triển du lịch bền vững, xây dựng những tour du lịch vừa phục vụ được nhu cầu của du khách, vừa nâng cao đời sống người dân và vừa gìn giữ nguyên vẹn những yếu tố lịch sử. Đảm bảo hành vi ứng xử và cách thức kinh doanh giữa công ty lữ hành với du khách, giữa cư dân địa phương tham gia làm du lịch với du khách, giữa con người với môi trường du lịch, thậm chí còn trong cả mối quan hệ giữa người dân địa phương không tham gia làm du lịch với du khách.
Một số địa điểm du lịch lịch sử nổi tiếng tại Việt Nam
Khu di tích Quốc gia đặc biệt Pác Bó
Di tích lịch sử Pác Bó nằm trên địa bàn xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Đây là địa điểm từng gắn với hoạt động của Bác trong giai đoạn đầu trở về Tổ quốc lãnh đạo Cách mạng (1941 – 1945).
Suối Lê-nin. Ảnh: VOV
Khu di tích chiến trường Điện Biên Phủ
Di tích lịch sử Chiến trường Điện Biên Phủ nằm tại thành phố Điện Biên Phủ, huyện Tuần Giáo, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, có tổng diện tích 545.505,75m2. Là bằng chứng lịch sử về chiến thắng lẫy lừng của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Hầm chỉ huy tại căn cứ điểm Điện Biên Phủ. Ảnh: Wiki Travel
Quần thể Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
Thuộc địa phận của phường Ngọc Hà, quận Ba Đình, Hà Nội, khu di tích chủ tịch Hồ Chí Minh có tới hàng vạn các hiện vật khác nhau về quá trình hoạt động cách mạng và cuộc đời của Bác. Dựa trên tính chất và vai trò của từng công trình mà quần thể di tích được phân ra thành 3 khu vực: Lăng chủ tịch Hồ Chí Minh, khu di tích chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ chủ tịch và bảo tàng Hồ Chí Minh.
Lăng chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh: Ban quản lý Lăng
Hoàng thành Thăng Long
Di tích lịch sử và khảo cổ Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long nằm trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Là di tích lịch sử và khảo cổ tiêu biểu, là bằng chứng vật chất phản ánh trình độ kỹ thuật cao, chứa đựng các giá trị về lịch sử, kiến trúc và nghệ thuật. Đồng thời, phản ánh sự giao thoa văn hóa với các nước trong khu vực và trên thế giới trong một quá trình lịch sử lâu dài.
Cửa thành Thăng Long. Ảnh: Internet
Quần thể di tích Cố đô Huế
Quần thể di tích Cố đô Huế nằm dọc hai bên bờ sông Hương, thành phố Huế và một vài vùng phụ cận thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế. Đây là trung tâm văn hoá, chính trị, kinh tế của tỉnh, là cố đô của Việt Nam dưới triều nhà Nguyễn, từ 1802 đến 1945. Với những giá trị mang tính toàn cầu của mình, quần thể di tích Cố đô Huế trở thành di sản văn hoá đầu tiên của Việt Nam được UNESCO ghi tên vào danh mục Di sản thế giới năm 1993.
Cố đô Huế. Ảnh: Báo Nhân Dân
Thánh địa Mỹ Sơn
Khu di tích Mỹ Sơn (thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam), là một quần thể kiến trúc nổi tiếng nhất của người Chăm ở Việt Nam. Khu di tích Mỹ Sơn được xây dựng từ cuối thế kỷ IV đến thế kỷ XIII.
Thánh địa Mỹ Sơn. Ảnh: Internet
Phố cổ Hội An
Phố cổ Hội An là một đô thị cổ nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, thuộc vùng đồng bằng ven biển tỉnh Quảng Nam. Hội An từng là một thương cảng quốc tế sầm uất, nơi gặp gỡ của những thuyền buôn Nhật Bản, Trung Quốc và phương Tây trong suốt thế kỷ XVII và XVIII.
Phố cổ Hội An. Ảnh: Internet
Di tích lịch sử Dinh Độc Lập
Di tích Dinh Độc Lập tọa lạc tại số 135, đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, phường Bến Thành, quận I, thành phố Hồ Chí Minh. Nơi ghi dấu thắng lợi hoàn toàn cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Dinh Độc Lập. Ảnh: VNExpress
Địa đạo Củ chi
Địa đạo Củ Chi hình thành trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp (khoảng năm 1948). Hệ thống địa đạo được xây dựng sớm nhất tại hai xã Tân Phú Trung và Phước Vĩnh An, tên gọi Địa đạo Củ Chi cũng xuất hiện từ đó.
Địa đạo Củ Chi. Ảnh: Internet
Khu di tích nhà tù Côn Đảo
Khu di tích lịch sử Côn Đảo thuộc huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, gồm hệ thống nhà tù ở Côn Đảo và các nghĩa trang thuộc hệ thống nhà tù này. Trong lịch sử, chính quyền thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã cho xây dựng 127 phòng giam, 42 xà lim và 504 phòng giam biệt lập – “chuồng cọp” tại khu vực Côn Đảo. Sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất (1975), chức năng của hệ thống nhà tù ở Côn Đảo bị giải thể.
Một góc Nhà tù Côn Đảo. Ảnh: Internet
Lịch sử là tài sản vô giá của đất nước. Là những bài học quý được cha ông để lại, là cội nguồn để con người nhớ về. Trong phát triển du lịch, nếu gắn kết các yếu tố lịch sử hiệu quả sẽ đáp ứng nhu cầu tìm hiểu của khách tham quan. Đồng thời góp phần vào quá trình lưu giữ, bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử hào hùng của dân tộc.
Nguồn: Crystal Moon House
