Nhắc tới Nam Định, món đặc sản đa phần du khách nhớ tới chắc chắn sẽ là phở bò. Tuy nhiên, đó chưa phải là hết của nét ẩm thực vùng đất này.
Trong những năm gần đây, nhờ có những cộng đồng, hội nhóm trên mạng xã hội, có một “thức quà quê” của Nam Định được rất nhiều người biết tới và yêu thích, đó chính là củ niễng.
Củ niễng Nam Định – đặc sản chỉ có duy nhất 1 dịp trong năm
Ở Nam Định, niễng vốn là một loại củ mọc hoang, gần các khu nước, đầm lầy, góc ao hay ven sông. Tuy nhiên, cũng có nhiều gia đình trồng niễng để đến mùa thu hoạch đem bán, kiếm thêm thu nhập.
Du khách thập phương nói chung cũng như những người thích ăn củ niễng cho biết, cả năm họ chỉ chờ đợi đến một dịp duy nhất trong năm để mua củ niễng Nam Định. Đó chính là vào thời điểm cuối tháng 10 đến tháng 11 như hiện tại. Chính vì tính thời vụ này mà củ niễng được xem là mặt hàng “hot” trong giới sành ăn.
Thoạt nhìn, củ niễng có ngoại hình khá giống với củ sả, vì vậy rất nhiều người bị nhầm. Tuy nhiên, củ niễng to hơn, có màu nâu sậm phía gần gốc và màu xanh trên ngọn, phần thân phình to.
Củ niễng có ngoại hình khá giống với sả. (Ảnh Esheep Kitchen)
Chị Nguyễn Kim Anh (45 tuổi, Hà Nội, người quê gốc Nam Định) cho biết, vào thời điểm mùa niễng, ở Nam Định, cứ mỗi khi đến mùa niễng, người dân lại tấp nập đem bán tại các chợ địa phương hoặc dọc ven những con đường.
Củ niễng thường được bán theo từng bó, mỗi bó được 10 hoặc hơn 10 củ trở lên, giá ở những chợ địa phương thường ở mức 8.000 – 12.000 đồng/bó.
Tuy nhiên, như đã nói ở trên, những năm gần đây, củ niễng dần được biết tới nhiều hơn qua những cộng đồng, hội nhóm trên mạng xã hội. Du khách ở khắp mọi vùng miền có thể dễ dàng mua được củ niễng dù ở bất kỳ đâu, tuy nhiên mức giá khi mua qua mạng sẽ đắt hơn khi mua trực tiếp.
Cụ thể, theo khảo sát trên một số hội nhóm, diễn đàn mạng, 1 bó niễng 10 củ, giao động trong khoảng 30.000 – 40.000 đồng. Niễng đầu mùa có giá rẻ hơn, nhưng về đến cuối vụ, do nguồn cung khan hiếm hơn nên giá cũng đắt hơn.
Niễng được giao bán trên các hội nhóm, cộng đồng trên mạng sẽ có giá đắt hơn khi mua trực tiếp, do công vận chuyển. (Ảnh chụp màn hình)
Củ niễng được yêu thích không chỉ bởi giá thành phải chăng, hương vị ngon mà còn bởi những giá trị dinh dưỡng dành cho sức khỏe. Loại củ này giàu vitamin và khoáng chất, có tính mát, có thể giúp thanh nhiệt, thông sữa, lợi tiểu.
Y học hiện đại cũng chỉ ra rằng củ niễng mang lại nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ sức khỏe ở người bị chứng tăng huyết áp hay xơ gan.
Những món ăn ngon chế biến với củ niễng
Niễng có 2 loại, đó là củ niễng trắng và củ niễng tím. Loại niễng tím thường có củ nhỏ, đốt dày, nhiều xơ nên ít được sử dụng; còn củ niễng trắng hơi xốp, mềm, giàu chất đạm, nhiều tinh bột, có thể ăn sống hoặc chế biến với nhiều món hấp dẫn.
Để chế biến niễng, người dùng sẽ thao tác tương tự như làm măng. Đầu tiên, cần rửa sạch rồi để cho niễng ráo nước. Bước tiếp theo là bóc lớp vỏ bên ngoài, phần ruột màu trắng, mũm míp của niễng sẽ hiện ra.
Củ niễng sau khi được rửa sạch và bóc vỏ.
Khi chín, niễng có vị ngọt bùi và thơm. Món ăn nổi tiếng nhất được chế biến với củ niễng chính là niễng thái lát xào thịt bò. Sự kết hợp của 2 loại nguyên liệu này đem lại một món ăn ngon miệng lại đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt phù hợp vào tiết trời thu đông. Ngoài ra, củ niễng cũng có thể xào với rươi, thịt lợn, trứng hay nấu canh.
Củ niễng cũng có thể ăn sống hoặc ăn luộc chấm với muối chanh ớt, đối với những người không thích hoặc hạn chế ăn dầu mỡ. Dù là chế biến theo cách nào đi chăng nữa thì củ niễng vẫn mang bị ngọt, bùi, thơm, một hương vị rất riêng mà không một loại rau củ nào khác có được.
Niễng xào thịt bò là món ăn phổ biến và nổi tiếng nhất với loại nguyên liệu này. (Ảnh Gookbeo.com)
Niễng xào trứng.
Một số tiểu thương kinh doanh niễng cũng chia sẻ kinh nghiệm chọn củ niễng sao cho ngon nhất. Củ niễng càng to, mập mạp sẽ càng ngon. Những củ niễng non sẽ có màu trắng ngần, có lá ít ngả nâu hoặc màu xanh mạ. Còn những củ niễng già hơn sẽ thường xuất hiện các chấm đen li ti.
Nếu có dịp ghé thăm Nam Định mùa này, chắc chắn đừng nên bỏ lỡ cơ hội mà mua ngay vài bó niễng về làm quà bạn nhé.
Ngoài đặc sản củ niễng ngon nức tiếng, du khách khi đến Nam Định có thể chọn mua thêm những thức quà khác. Có thể kể tới như bánh gai, kẹo sỉu châu, bánh nhãn, nem nắm hay bánh xíu páo…
Theo Toquoc
Sưu tầm Ngô Diệp
