Hà Giang- Trang phục của phụ nữ Lô Lô gồm nhiều họa tiết được may, thêu tinh xảo, mang ý nghĩa về tín ngưỡng và văn hóa… thu hút du khách. – Du lịch
Người Lô Lô ở Hà Giang có hai nhánh là Lô Lô Đen và Lô Lô Hoa. Lô Lô Đen tập trung ở xã Lũng Cú, Lô Lô Hoa đông hơn sống tại các xã Lũng Táo, Sủng Là, huyện Đồng Văn và Mèo Vạc. Tuy tên gọi khác nhau, người Lô Lô Đen và Lô Lô Hoa chỉ khác nhau về trang phục, còn tiếng nói, phong tục tập quán thì không khác biệt.
Phụ nữ Lô Lô Đen mặc áo cổ vuông chui đầu có mảng hoa văn hình chim vòng quanh thân áo. Tay áo rộng được ghép bằng nhiều vòng vải màu khác nhau, áo kết hợp với váy và mảnh vải hình chữ nhật dài chùm phía sau hông, xà cạp quấn chân… Phụ nữ Lô Lô Hoa lại mặc áo cánh cổ tròn, xẻ ngực. Tay áo được ghép bằng các vòng vải màu khác nhau. Khác với nhóm Lô Lô Đen, phụ nữ Lô Lô Hoa lại mặc quần ống trang trí hoa văn.
Phụ nữ Lô Lô xã Lũng Cú (Đồng Văn) may trang phục dân tộc. Ảnh: Biện Luân
Du khách khi đến đây sẽ được trải nghiệm không gian cổ kính, thơ mộng, bình yên của ngôi làng cổ; thưởng thức những món ẩm thực địa phương và khoác lên mình bộ trang phục của người phụ nữ Lô Lô. Bởi thế, trong Homestay của trưởng thôn Sình Dỉ Gai luôn có sẵn những bộ trang phục đẹp cho du khách trải nghiệm.
Chị Chị Lê Khả Ái, du khách đến từ TP HCM thích thú khi mặc lên mình bộ trang phục của phụ nữ Lô Lô. “Tôi hòa mình trong nhịp sống và những điệu múa trống của họ. Phụ nữ Lô Lô thật khéo léo, tinh tế với từng đường nét thêu, may”, du khách này nói.
Thực tế, để may được một bộ trang phục đẹp, phải trải qua nhiều công đoạn, tỉ mẩn từng đường may; đặc biệt là những họa tiết thêu trên trang phục đều mang ý nghĩa độc đáo. Đơn cử, hình con chim tượng trưng cho sức mạnh, khát vọng tự do, hòa bình; hình hoa tam giác mạch, hoa đào, hoa lê là những loài hoa gần gũi với đời sống người dân; hình mắt chim gắn liền với tín ngưỡng thờ thần của người Lô Lô. Những chiếc cúc áo được may thẳng hàng trên mũ, tay áo, thân áo thể hiện sự tiếp nối, đoàn kết dân tộc; những hình tròn, hình tam giác được ghép lại thành đường diềm thống nhất, tạo cho bộ trang phục có tính thẩm mỹ cao. Nhiều hoa văn khác là biểu tượng của tình yêu, hạnh phúc lứa đôi, sự sinh sôi của dân tộc. Màu sắc chủ đạo trên trang phục là màu đỏ, cam, vàng sặc sỡ, thể hiện sự sôi động, tươi vui trong đời sống văn hóa tinh thần người Lô Lô. Khi mặc trang phục, người Lô Lô thường kết hợp với đồ trang sức bằng bạc, làm tôn lên vẻ của người phụ nữ.
Chị Sình Thị Xuyến, thôn Lô Lô Chải chia sẻ, mỗi hình hoa văn trên trang phục đều gắn với quan niệm, tín ngưỡng dân gian và văn hóa truyền thống của dân tộc Lô Lô. Từ khi còn nhỏ, các em gái đã được mẹ dạy thêu, khâu vá, tập ghép vải màu; đến lúc trưởng thành, các cô gái Lô Lô đều có thể tự may cho mình một bộ trang phục đẹp, đặc biệt là trang phục cô dâu. Đây cũng được xem là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá sự tài giỏi, khéo léo, chu toàn của người phụ nữ Lô Lô.
Thôn Lô Lô Chải có 114 hộ với 510 khẩu, trong đó dân tộc Lô Lô chiếm trên 91,2%. Hàng năm, vào các dịp lễ, Tết, mùa hoa, thôn đều tổ chức các hoạt động lễ hội để làm phong phú thêm cho sản phẩm du lịch như: Lễ cúng Tổ tiên, múa trống, thêu dệt vải truyền thống, trò chơi dân gian, hoạt động thể thao. Hiện khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm và lưu trú ngày càng đông, bộ trang phục của phụ nữ Lô Lô giúp du khách hiểu sâu sắc hơn về đời sống văn hóa của người Lô Lô.
Nghệ thuật trang trí trên trang phục của người Lô Lô đen, xã Lũng Cú đã được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, Hiện nay, làng nghề thêu, dệt thổ cẩm trang phục dân tộc tại thôn Lô Lô Chải duy trì hoạt động, cung cấp nhiều sản phẩm phục vụ khách du lịch, giúp người dân phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập…
Thế Đan
