Vì sao lượng khách tới Phú Quốc sụt giảm?

Kỳ nghỉ lễ 30/4, Phú Quốc là một trong số ít các điểm du lịch trong nước có lượng khách sụt giảm so với năm ngoái. Trong 5 ngày nghỉ, “đảo ngọc” đón hơn 112.000 lượt khách, giảm 11,5% so với cùng kỳ, tổng thu khoảng 132,5 tỷ đồng, giảm 24%. Tỷ lệ kín phòng gần 60%. Trong đó, du khách đến Phú Quốc bằng đường hàng không giảm gần 30%. Năm 2022, kể từ sau khi du lịch mở cửa, Phú Quốc, vốn được coi là hòn đảo nghỉ dưỡng đẹp, đón 4,7 triệu lượt khách, tỷ lệ kín phòng luôn ở mức 80%-90%, kể cả vào mùa thấp điểm.

Chị Mai Anh, du khách TP HCM, đến Phú Quốc ngày 30/4 cho hay không thấy hiện tượng chen chúc ở các điểm vui chơi, các bãi biển như Bãi Sao, các tour đi đảo, các nhà hàng hay tại sân bay như tình trạng phản ánh suốt các kỳ nghỉ năm ngoái.

Có nhiều lý do, cả khách quan và chủ quan, được các quan chức địa phương, những người làm du lịch và chuyên gia nhận định.

“Nguyên nhân chính là giá vé máy bay tăng cao. Nhiều du khách đặt tour đến Phú Quốc phải huỷ do giá vé máy bay”, ông Huỳnh Quang Hưng, Chủ tịch UBND TP Phú Quốc, nói.

Đại diện Hội Đầu tư Phát triển Du lịch Phú Quốc cũng cho rằng nguyên nhân lớn nhất khiến “đảo ngọc” vắng khách dịp 30/4 là vì giá vé máy bay. Thời điểm cuối tháng 3, đầu tháng 4, vé máy bay khứ hồi từ Hà Nội tới Phú Quốc dao động từ 7 đến 10 triệu đồng, từ TP HCM khoảng 3,5 triệu đồng, tăng gần 20% năm ngoái. So với các điểm đến biển như Đà Nẵng, Nha Trang, Quy Nhơn, khách đến Phú Quốc không có nhiều lựa chọn di chuyển ngoài máy bay.

Nếu không bay, họ phải đi ôtô rồi chuyển tàu biển, sẽ rất mệt mỏi, đặc biệt vào những ngày biển động. Ngoài ra, thời gian cũng dài hơn. Chẳng hạn, nếu khách từ TP HCM không sử dụng đường bay, muốn đến Phú Quốc phải di chuyển đường bộ tới Hà Tiên khoảng 300 km, sau đó đi tàu biển khoảng 1 tiếng 15 phút.

Ông Trần Hữu Hiệp, Phó chủ tịch Hiệp hội du lịch Đồng bằng Sông Cửu Long, cũng cho rằng giá vé máy bay tăng đột biến khiến du lịch Phú Quốc sụt giảm. Tuy nhiên địa phương cần xem đây là một chỉ dấu để tổng rà soát các vấn đề như giá cả đắt đỏ, rác thải, an ninh trật tự, chất lượng dịch vụ chưa tương xứng.

“Phú Quốc giống một số nơi, sau khi tăng trưởng nóng về du lịch đã có những biểu hiện thiếu chăm chút. Hơn nữa việc quá lệ thuộc vào các dịp lễ, Tết, mùa hè dẫn đến tình trạng chụp giật, ‘ăn sổi ở thì’ của những người làm du lịch không chuyên nghiệp”, ông Hiệp nói.

Ông Nguyễn Tiến Đạt, Tổng giám đốc AZA Travel, nhận định Phú Quốc còn có một vấn đề là khu trung tâm “quá cũ và chán”. Các resort, khách sạn đẹp lại nằm ở Nam đảo hoặc Bắc đảo, cách thị trấn Dương Đông khoảng 20 km, với chi phí taxi khoảng 400.000-500.000 đồng một lượt. Nếu khách ở mãi trong resort sẽ thấy chán. Mặt khác năm ngoái, Phú Quốc hút khách nhờ những công trình mới. Tuy nhiên, không phải năm nào cũng có các công trình này để họ đến. Phú Quốc sẽ phải chờ một thời gian nữa để lượng khách cũ trở lại.

Chủ tịch UBND TP Phú Quốc cũng nhìn nhận thời gian trước địa phương chỉ chú trọng phát triển hạ tầng lưu trú hạng sang như các khách sạn 4-5 sao, resort. Theo thống kê của Savills Hotels, Phú Quốc hiện có khoảng 14.000 phòng khách sạn thuộc phân khúc từ trung cấp đến cao cấp, chiếm gần 50% lượng phòng nghỉ của toàn thành phố. Trong khi đó, chưa có nhiều lựa chọn mới cho du khách thu nhập bình dân, dẫn đến kém sức hút đối với phân khúc này. Nhiều khu nghỉ từ 3 sao trở xuống đều đã được xây dựng từ 10 đến 15 năm trước.

Về việc vì sao Phú Quốc không hút khách dịp 30/4, ông Nguyễn Tiến Đạt nói thêm có thể là do tâm lý người dân. Năm ngoái, khi du lịch mở cửa, nhiều người đã đổ xô đi, đồng thời Phú Quốc cũng trình làng nhiều công trình mới. Dù vậy, tâm lý ham cái mới sẽ rộ lên nhanh và hạ nhiệt nhanh. “Quá nhiều người đã đi Phú Quốc năm ngoái nên năm nay, họ chưa đi lại cũng không lạ. Cộng thêm vấn đề kinh tế khó khăn khiến những người thu nhập trung bình sẽ dè dặt hơn trong chi tiêu”, ông Đạt nói.

Bên cạnh đó vấn đề rác thải vẫn là thực trạng nhức nhối với “đảo ngọc” vì nhà máy xử lý rác trên đảo vận hành không hiệu quả do công nghệ lạc hậu. Lượng rác mỗi ngày ở Phú Quốc từ 170 đến 180 tấn. Nhà máy không xử lý thì rác chất đống ở các bãi rác. Hiện ở bãi rác tạm, lượng rác đã gần 200 nghìn tấn. “Cũng như nhiều nơi khác Phú Quốc đối mặt với nhiều thách thức khi tăng trưởng nóng như rác thải”, người đứng đầu chính quyền Phú Quốc cho hay.

Chi phí cao là một nguyên nhân được nhiều du khách nhận định. Tuy nhiên, ông Hưng cho hay một phần do chi phí vận chuyển hàng hoá ra đảo, mức sống, thu nhập của người địa phương cao hơn các nơi khác. Ông thừa nhận Phú Quốc vẫn có tình trạng hàng quán “chặt chém” nhưng chỉ là cá biệt, phần lớn đều niêm yết đầy đủ, bán đúng giá.

Ông Đạt nói 2022 là “năm đỉnh” của Phú Quốc khi trong dịp cao điểm hè, tuần nào công ty cũng có đoàn. Tới Phú Quốc năm ngoái, ông Đạt nhận xét giá cả ở đây cao hơn khoảng 15-20% so với các điểm du lịch biển khác trong nước. Tuy nhiên, vị trí Phú Quốc tách biệt với đất liền nên giá cả cao hơn không phải chuyện khó hiểu. Ngoài ra, chi phí thuê nhân công từ đất liền ra đảo cũng đắt hơn bình thường. Vì thế, ông Đạt không đồng tình việc Phú Quốc bị gán mác “chặt chém”.

“Không nên vơ đũa cả nắm, cho rằng Phú Quốc chặt chém, du khách sẽ quay lưng”, ông Hưng nói và cho biết sắp tới chính quyền sẽ có nhiều giải pháp, khắc phục những tồn tại, tăng cường trải nghiệm nhằm phát huy tối đa cảnh đẹp mà thiên nhiên ban tặng cho Phú Quốc. Đến nay, đường dây nóng từ xã, phường đến cấp phòng, chưa nhận được phản ánh nào về tình trạng giá tăng 2-3 lần. Nếu có bằng chứng, thành phố cam kết sẽ xử lý đến nơi đến chốn, công bố thông tin chủ cơ sở để răn đe.

Để kích cầu du lịch hè, Phú Quốc dự kiến họp với các hãng bay, doanh nghiệp vận hành tàu, phà để thống nhất các gói kích cầu du lịch, giảm giá phù hợp cho du khách. “Hàng không là con đường tốt nhất đến Phú Quốc nên lãnh đạo thành phố, tỉnh Kiên Giang và các đơn vị liên quan sẽ sớm họp bàn với các hãng hàng không về vấn đề giá vé máy bay”, ông Hưng nói. Đồng thời, lượng khách mới cũng cần ổn định kinh tế mới đủ sức chi trả chi phí du lịch Phú Quốc nếu giá vé máy bay không được cải thiện.

Ở góc độ khác, ông Hiệp cho rằng sự phát triển nhanh chóng của một đô thị như Phú Quốc, khó tránh khỏi nhiều mặt trái do đó cần tăng cường bộ máy công quyền để đảm đương được nhiều nhiệm vụ.

Phú Quốc thu hút khoảng 10 tỷ USD từ các nhà đầu tư để xây dựng hạ tầng du lịch, đồng thời thu hút hàng chục nghìn lao động từ các tỉnh, thành đến làm việc, chủ yếu trong lĩnh vực du lịch với mức thu nhập cao. Phú Quốc cũng được Chính phủ quy hoạch là trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng quốc gia mang tầm quốc tế và khu vực.

Ngọc Tài – Tú Nguyễn