Độc giả Minh Phạm, 30 tuổi, Hà Nội, đã du lịch Ấn Độ hai lần. Anh chia sẻ cảm nhận về đền Taj Mahal - biểu tượng du lịch của Ấn Độ.
Để đi đến Taj Mahal ở thành phố Agra, bang Uttar Pradesh, thông thường du khách sẽ chọn các tour đi về trong ngày từ thủ đô Delhi để tiết kiệm thời gian. Nhưng vì muốn ngắm nhìn Taj Mahal trong ánh bình minh nên chúng tôi quyết định đi tàu hỏa đến thành phố Agra từ tối hôm trước. Các chuyến tàu từ Delhi đến Agra luôn có sẵn để phục vụ nhu cầu của du khách nên không cần đặt online trước. Giá vé cũng rất hợp lý, 170 rupee (khoảng 68.000 đồng) cho hành trình ba tiếng. Trái với những lo ngại ban đầu, tàu khá ngăn nắp và sạch sẽ, không có cảnh đám đông chen lấn xô đẩy như những hình ảnh lan truyền trên mạng.
Taj Mahal trong tia nắng đầu ngày, có thể thấy kiến trúc đối xứng đặc biệt.
6h, tôi hòa mình trong dòng người xếp hàng vào Taj Mahal, mong đợi khoảnh khắc bình minh. Trước khi vào đền, du khách phải trải qua quá trình kiểm tra an ninh nghiêm ngặt. Túi xách, ba lô đều được kiểm tra, đồ ăn uống, thuốc lá, headphone, sạc điện thoại, flycam và tripod phải gửi tại cửa soát vé. Ngoài ra, du khách cũng được yêu cầu bọc giày dép bằng túi đã phát khi tham quan khu lăng mộ chính.
Cánh cổng lớn mở ra cũng là lúc bình minh lên. Những tia nắng đầu tiên của ngày hòa vào màn sương còn sót lại. Rồi Taj Mahal chuyển mình dịu dàng, bắt đầu bằng ánh vàng trên đỉnh mái vòm. Khi mặt trời lên cao, cả ngôi đền nhuốm mình trong sắc trắng tinh khôi.
Có lẽ do được xây dựng chủ yếu bằng đá cẩm thạch trắng nên màu sắc của Taj Mahal cũng ứng ngẫu theo mỗi khoảnh khắc của ngày: ửng hồng khi rạng đông, trắng tinh khiết lúc mặt trời đã lên cao và nhuộm ánh vàng rực vào buổi hoàng hôn.
Taj Mahal là kiệt tác hội tụ những tinh hoa của nghệ thuật kiến trúc Ấn Độ, khiến bất cứ ai cũng phải trầm trồ thán phục và không tiếc mỹ từ để ca ngợi. Nhưng hơn cả, Taj Mahal còn gắn với một thiên tình sử bi tráng và đại diện cho những giá trị vĩnh cửu của tình yêu mà hoàng đế Shah Jahan và nàng Mumtaz Mahal để lại.
Năm 1631, Hoàng hậu Mumtaz Mahan qua đời. Để tỏ lòng tiếc thương vợ vua Shah Jahan cho xây dựng lăng mộ tương xứng với tình yêu của hai người. Việc thiết kế công trình được giao cho Ustad Tsa, kiến trúc sư tài hoa nhất bắc bán cầu thời bấy giờ. Ngoài ra, 32 triệu rupee (tương đương 877 triệu USD hiện tại), hơn 20.000 nhân công cùng 1.000 con voi được huy động để hoàn thành Taj Mahal trong 20 năm.
Nhưng sau khi Taj Mahal xây xong, Shah Jahan không đoái hoài đến việc nước. Ông bị con trai phế truất và giam trong pháo đài Agra phía bên kia sông. Ở đó, hằng ngày vị hoàng đế vẫn hướng mắt về ngôi đền cẩm thạch trắng. Năm 1666, Shah Jahan qua đời và được đưa về Taj Mahal, đoàn tụ với vợ.
Người Mughal coi sự cân xứng là biểu tượng cho sự hòa hợp của đế quốc nên mỗi chi tiết của Taj Mahal đều đạt độ đối xứng hoàn hảo. Trước mắt tôi, Taj Mahal lộng lẫy soi bóng xuống bể nước gióng theo trục bắc - nam, bao quanh bởi hai hàng cây xanh đều tăm tắp. Ở các góc của lăng là bốn ngọn tháp lớn, hai kiến trúc bằng đá sa thạch đỏ (thánh đường và nhà khách) nằm cách lăng một khoảng cách cân xứng. Bốn mặt của lăng cũng giống hệt nhau với cổng vòm và kinh Koran được chạm khắc trên đá. Nếu đứng từ dưới nhìn lên, hàng chữ quanh cổng vòm dường như có cùng một kích cỡ. Nhưng trên thực tế, các chữ phía dưới được viết nhỏ hơn phía trên nhằm tạo hiệu ứng thị giác cân bằng với mắt người xem.
Phần chính của công trình là lăng mộ hình bát giác cao 75 m với mái vòm lớn bằng đá cẩm thạch và sa thạch, trang trí hình một bông hoa sen nhằm nhấn mạnh chiều cao. Đỉnh cao nhất là một hình chạm đầu mái mạ vàng, pha trộn phong cách Ba Tư và các yếu tố Hindu. Ở giữa gian phòng chính đặt thi hài của Shah Jahan và Mumtaz Mahal, được trang trí tinh xảo. Các khoảng sáng - tối và các khối đặc - rỗng được vận dụng hài hòa, khiến lăng mộ không bị gò bó, nặng nề.
Taj Mahal đã đưa tôi đi trên một hành trình của cảm xúc từ ngỡ ngàng, sửng sốt, đến choáng ngợp và rồi lắng đọng. Ngôi đền không chỉ là một kiệt tác kiến trúc mà còn là biểu tượng của tình yêu bất diệt. Gần bốn trăm năm trôi qua, mỗi ngày hàng triệu người vẫn lặn lội đường xa tới nơi này để có những chiêm nghiệm về tình yêu của riêng mình.
Hôm tới Taj Mahal, tôi đã gặp cả những đôi uyên ương và những người lẻ loi. Và tôi tin chừng nào con người còn muốn yêu, Taj Mahal và câu chuyện tình giữa Shah Jahan và Mumtaz Mahal sẽ vẫn còn trường tồn với thời gian.
Một số điều du khách lưu ý khi đến Taj Mahal
Để đến Taj Mahal, du khách thường chọn những chuyến tàu hỏa kéo dài ba tiếng từ thủ đô Delhi.
Thời điểm tham quan Taj Mahal đẹp nhất vào lúc bình minh và hoàng hôn. Ngôi đền mở cửa 30 phút trước khi mặt trời mọc, đóng cửa 30 phút trước khi mặt trời lặn và đóng cửa vào thứ sáu hàng tuần.
Du khách có thể mua vé vào cửa tại cả ba cổng của đền (cổng Tây, Đông và Nam).
Giá vé vào cửa Taj Mahal cho người nước ngoài là 1.100 rupee (khoảng 440.000 đồng). Trẻ em dưới 15 tuổi được miễn phí. Mỗi vé, du khách được phép tham quan trong ba tiếng, được phát miễn phí nước uống, bọc giày và bản đồ. Tại cửa ra vào có máy quét mã tính giờ, du khách tham quan quá giờ sẽ bị tính thêm phí.
Khách tham quan không được phép chụp ảnh trong khu lăng mộ chính.
Bài và ảnh: Minh Phạm